Menningarvikan hefst með Lúpínu og endar með fiðlusmíði, en hæst ber væntanlega að bíóveislan mikla RIFF er að bresta á og þá heyrðum við í tveim tónlistarkonum fyrir dagatalið, þeim Jelenu Ćirić og Sunnu Gunnlaugs, sem báðar verða með tónleika í vikunni. Þá verður Snorri Ásmunds boðflenna í Reykjanesbæ og mun þar ræða list sína. Þetta og margt fleira í síðasta menningardagatali september og því fyrsta í október.
Mánudagur 25. september
Lúpína: Yfir skýin – frumsýning á tónlistarmyndbandi
19.00 Bíó Paradís

Lúpína er listamannsnafn Nínu Solveigar Andersen og hún mun spila nokkur lög og frumsýna tónlistarvídeó við lagið ‘yfir skýin’ í Bíó Paradís. Hún vann myndbandið sjálf með hóp góðra vina og dans kemur töluvert við sögu.
Lúpína hefur rætur bæði til Íslands og Noregs og gaf út sýna fyrstu plötu, ringluð, í byrjun árs, og var sjálfur Dr. Gunni ansi hrifinn: „Lúpína er nafn sem fólk ætti að leggja á minnið, ekki bara sem jurt sem flæðir yfir landið, heldur sem mjög efnilegt poppverkefni. Nína Solveig er svo vonandi bara rétt nýbyrjuð, enda ótvíræðir hæfileikar hér á ferð.“ (Heimildin)
Þriðjudagur 26. september
Íslensk arfleifð í Vesturheimi
17.00 Amtsbókasafnið, Akureyri

Ritstjórarnir Birna Arnbjörnsdóttir, Höskuldur Þráinsson og Úlfar Bragason kynna bækurnar Sigurtunga: Vestur Íslenskt mál og menning og Icelandic Heritage In North America á Amtsbókasafninu á Akureyri.
Birna Arnbjörnsdóttir flytur fyrirlesturinn „Vestur-Íslendingar og aðrir innflytjendur: Hvað getum við lært af reynslu frænda okkar í Vesturheimi?“ og Úlfar Bragason er með erindi undir heitinu „Var það rétt hjá fólkinu að flytja sig til Vesturheims?“ Þá tekur Höskuldur Þráinsson við með fyrirlesturinn „Vesturíslenska – Hvað vitum við um hana?“ og loks er Kristín M. Jóhannsdóttir með erindið „Framtíð íslenskunnar í Vesturheimi.“
Heimasíða / Facebook-viðburður
Fjaðrafok í mýrinni eftir Sigrúnu Eldjárn – útgáfuhóf
17.00 Eymundsson, Skólavörðustíg
Heimasíða / Facebook-viðburður
Fróðleiksmoli: Eliza Reid – Sprakkar
17.30 Bókasafn Garðabæjar
Heimasíða / Facebook-viðburður
Stuttmyndasýning: Beasts Of No Nation & Black Kryptonite
19.00 Norræna húsið
Heimasíða / Facebook-viðburður
Miðvikudagur 27. september
Ástin, bjartsýnin og andskotans blaðrið í fólkinu
12.15 Salurinn, Kópavogi

Marína Ósk Þórólfsdóttir jazzsöngkona og Sunna Gunnlaugsdóttir píanóleikari flytja ný sönglög Sunnu við ljóð Jóns úr Vör – og þaðan er titillinn kominn.
„Titillinn er sóttur í ljóð Jóns,“ segir Sunna og bætir við: „Þegar ég var að blaða í bókunum hans og velja efni voru mörg ljóð sem lýstu erfiðum aðstæðum og líka einhver sem vísuðu í kjaftaganginn á fólki. Ég valdi ljóð sem sýna lífið í björtu og jákvæðu ljósi og einnig þau sem á glettinn hátt fjalla um hvernig best sé að kúpla sig frá arginu, garginu og andskotans blaðrinu í fólkinu. Ég held að það sé jafnvel meira viðeigandi nú en áður, þegar nær allir í samfélaginu eru gargandi út af einhverju og því svo mikilvægt að finna fegurðina í hversdagsleikanum,“ segir Sunna sem var Bæjarlistamaður Kópavogsbæjar árið 2021, en þá lágu leiðir hennar og Jóns úr Vör fyrst saman.
Með henni verður svo jazzsöngkonan Marín Ósk sem nýlega sendi frá sér lagið The Moon and the Sky og vann mastersritgerð um tónlistarsköpun Chet Baker.
Aðgangur er ókeypis.
Heimasíða / Facebook-viðburður
Lay Low
17.00 Havarí
Tsvey / Concert / Act in Out
18.00 Mengi
Eyjapistlarnir ógleymanlegu | Gísli Helgason og Eyjalögin
20.00 Salurinn, Kópavogi
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Fimmtudagur 28. september
RIFF: Alþjóðleg kvikmyndahátíð í Reykjavík
Háskólabíó og víðar

Kvikmyndasýningum hefur ekki endanlega verið hætt í Háskólabíó, því bíóið verður heimili RIFF þetta árið, þótt stöku viðburðir fari einnig fram víða um borgina. Opnunarmyndin verður Tilverur, fyrsta mynd Ninnu Pálmadóttur í fullri lengd, en auk þess eru frumsýndar stórmyndir á borð við Poor Things, sem hlaut Gyllta ljónið í Feneyjum nýlega, sem og sigurmynd síðustu Berlinale, Sur l’Adamant eða Flotið á Adamant, en leikstjóri hennar, Nicolas Philibert, mætir á hátíðina og meðal annarra heiðursgesta má nefna Catherine Breillat og Luca Guadagnino, sem og mögulega tvær bestu leikkonur tveggja kynslóða í Evrópu, þær Isabelle Huppert (hér var smyglað um Elle) og Vicky Krieps (og hér var ritað um Bergman Island, sem var á RIFF í fyrra, og hér er smyglað á Starafugli um Phantom Thread).
Einnig verða sýndar heimildamyndir um Iggy Pop og Rock Hudson og nýlegar heimildamyndir eftir þýsku goðsagnirnar Wim Wenders og Werner Herzog.
Loks ber að nefna heimildamyndina Dancing on the Edge of the Volcano, sem var einmitt smyglað um í Tengivagninum fyrr í sumar og má lesa hér.
Jazz í hádeginu / Sálarstöðin
12.15 Borgarbókasafnið, Grófinni
Heimasíða / Facebook-viðburður
Masterclass: Erlingur Óttar Thoroddsen
13.00 Kvikmyndalistadeild LHÍ
Heldur það sem verður eftir / Sýning á myndbandsverki og listamannaspjall
15.00 Höggmyndagarðurinn
Heimasíða / Facebook-viðburður
Katrina Jane: Sýning og upplestur
16.00 Herðubíó, Seyðisfirði
Að deyja frá betri heimi: Ævisaga Jónasar Kristjánssonar landlæknis: Útgáfuhóf
16.00 Safnahúsið
JWW/BC Reykjavík
17.00 Iðnó
Extreme Chill Festival
19.00 Gamla Bíó, Iðnó, KEX, Mengi o.fl.
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Jóhann Jóhannsson og Philip Glass – Sinfóníuhljómsveit Íslands
19.30 Eldborg, Hörpu
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Leiðsögn um Kjarval og 20. öldina
20.00 Kjarvalsstaðir
Heimasíða / Facebook-viðburður
Una Torfa
20.00 Kaffi Flóra
Una átti einmitt föstudagslagið í síðustu viku:
„Allt þetta býr til kunnuglegan og áhrifaríkan sagnaheim, ef þú hefur einhvern tímann verið ástanginn á íslenskum bar þá ertu að fara að tengja.“
Þið getið lesið meira hér.
Elif Yalvaç, Daniele Girolamo & Rikhardur H. Fridriksson
20.00 Mengi
Heimasíða / Facebook-viðburður
Fimmtudagurinn langi: Teiknað á safninu
20.00 Listasafn Íslands
Heimasíða / Facebook-viðburður
Hugleikur skapar leikhús: leikmynd verður til
20.00 Langholtsvegur 109
EAGLES-Matti Matt, Jógvan og Vignir Snær
20.00 Bæjarbíó
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Tvíhöfði – Jón Gnarr og Sigurjón Kjartansson
20.30 Salurinn, Kópavogi
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Skóli lífsins – Jakob Birgis, uppistand
21.00 Græni hatturinn
Heimasíða / Facebook-viðburður
Föstudagur 29. september
Híbýli vindanna og Lífsins tré – dagsferð
10.00 Kirkjuból, Borgarbygð
Jazz í hádeginu / Sálarstöðin
12.15 Borgarbókasafnið Gerðubergi
Heimasíða / Facebook-viðburður
Tíminn líður hratt á gervigreindaröld – Málþing um gervigreind og höfundarétt
13.00 Kaldalón, Hörpu
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Rökkvan 2023
17.00 Garðatorgi, Garðabæ
Heimasíða / Facebook-viðburður
Reykjavík Deathfest 2023
17.00 Gaukurinn
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Jelena Ćirić + Karl Pestka + Margrét Arnardóttir
20.00 Mengi

Jelena Ćirić hlaut Íslensku tónlistarverðlaunin fyrir Þjóðlagaplötu ársins 2021, en í tónlist hennar má heyra áhrif frá Serbíu, þar sem hún fæddist, sem og frá Kanada þar sem hún ólst upp, en hún bjó einnig á Spáni og í Mexíkó áður en hún festi rætur á Íslandi.
„Að alast upp sem innflytjandi og flytja svona oft milli landa sem fullorðin manneskja, þetta býr til stöðugar spurningar um hvaðan ég sé í raun og hvaða stað ég tilheyri – ef einhverjum. Tónlistin hefur verið mín leið til að takast á við þessar spurningar,“ segir Jelena.
Shelters Two, ný stuttskífa Jelenu, kannar þessi þemu, sjálfið og staðartenginguna, en einnig sígild viðfangsefni eins og ástina. „Þetta er mín leið til að takast á við þessa lífsreynslu, að hafa búið um allan heim og upplifað tvö ár af heimsfaraldri, og ég er að reyna að skilja líf mitt sem einhvers konar heild. Ég er að kortleggja þá þræði sem tengja mig við konurnar í kringum mig, þær sem komu á undan mér og mitt innra sjálf.“
Á tónleikunum í Mengi verður Karl Pestka með Jelenu á víólu og Margrét Arnardóttir á harmónikku, en sjálf spilar Jelena í píanó og syngur.
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Una Torfa
20.00 Salurinn, Kópavogi
Una átti einmitt föstudagslagið í síðustu viku:
„Allt þetta býr til kunnuglegan og áhrifaríkan sagnaheim, ef þú hefur einhvern tímann verið ástanginn á íslenskum bar þá ertu að fara að tengja.“
Þið getið lesið meira hér.
Jazztónleikar – Tríó Andrésar Þórs
20.00 Berg menningarhús, Dalvík
Heimasíða / Facebook-viðburður
20.30 Tjarnarbíó
Flashdance 40 ára – föstudagspartísýning
21.00 Bíó Paradís
Heimasíða / Facebook-viðburður
Bjartmar og bergrisarnir
21.00 Græni hatturinn
Heimasíða / Facebook-viðburður
Skóli lífsins – Jakob Birgis, uppistand
21.00 Gamli baukur, Húsavík
Blues Night: Hemúllinn
21.00 Dillon
Laugardagur 30. september
Heimur smásögunnar
10.00 Veröld
Heimasíða / Facebook-viðburður
Myndlistin þeirra: Íslenski dansflokkurinn
10.00 Listasafn Reykjavíkur
Málþing um ritun sögu Seyðisfjarðar
10.00 Herðubreið, Seyðisfirði
Heimasíða / Facebook-viðburður
Notaleg sögustund með Höllu Karen
11.30 Bókasafn Reykjanesbæjar
Heimasíða / Facebook-viðburður
Jazz í hádeginu / Sálarstöðin
12.15 Borgarbókasafnið Spönginni
Heimasíða / Facebook-viðburður
Boðflenna: Lista- og sýningaspjall með Snorra Ásmundssyni og Helgu Þórsdóttur
14.00 Listasafn Reykjanesbæjar

Listamaðurinn Snorri Ásmundsson mun taka á móti gestum ásamt Helgu Þórsdóttur, safnstjóra, og ræða sýninguna Boðflennu, en verkinu er þannig lýst í kynningartexta:
„Sköpun og gjörðir Snorra verða til þar sem hann stendur og hvíla í honum sjálfum. Þannig er myndsköpun hans ekki skáldskapur eða vel nært „alter egó“. Listamaðurinn er gjörsneyddur
leiklistarhæfileikum. Að þessari ástæðu má mögulega halda því fram að Snorri sé stórtækasta lifandi listaverk Íslenskrar listasögu. Í raun er aðeins hægt að bera Snorra saman við bresku listamennina Gilbert og George, sem framkvæma eigið líf sem lifandi skúlptúr þar sem efniviðurinn er breskur persónuleiki og sú táknfræði sem umlykja það auðkenni. Það sem þú sérð er framlag Snorra Ásmundssonar til listarinnar, til íslensku þjóðarinnar og heimsins líka.“
Aðgangur er ókeypis.
Heimasíða / Facebook-viðburður
Tólf tóna kortérið – Rodrigo
15.00 Listasafn Akureyrar
Syngjum saman með Systrum
16.00 Hannesarholt
Heimasíða / Facebook-viðburður
Skúlptúr/Skúlptúr – opnun
16.00 Gerðasafn, Kópavogi
Heimasíða / Facebook-viðburður
Tónleikur í Glerregni: Skúli Sverrisson
16.00 Listasafn Íslands
Heimasíða / Facebook-viðburður
Astor Piazzolla fyrir tvö píanó
16.00 Norðurljós, Hörpu
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Cade: The Tortured Crossing
19.00 Bíó Paradís
Heimasíða / Facebook-viðburður
Nykur III útgáfutónleikar
20.00 Bæjarbíó
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Söngkvöld í Salnum – Geirmundur Valtýsson
20.00 Salurinn, Kópavogi
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
80´s 90´s Nostalgía – Guðrún Árný
20.00 Silfurberg, Hörpu
Hvanndalsbræður – Tónlist & tóm tjara
20.00 Hof, Akureyri
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Hausttónleikar Hymnodiu
20.00 Akureyrarkirkja
Moses Hightower
21.00 Græni hatturinn
Heimasíða / Facebook-viðburður
Teitur Magnússon
21.00 Lebowski bar
Bjartmar og bergrisarnir
21.00 Frystihúsið Breiðdalsvík
Skóli lífsins – Jakob Birgis, uppistand
21.00 Grána, Sauðárkróki
Stjórnin | 35 ára afmælistónleikar
21.00 Háskólabíó
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Andri Ívars
21.00 Dillon
Ásgeir Trausti
21.00 Mengi
Sunnudagur 1. október
Ómur aldanna – fiðlusmíði í 40 ár
12.00 Ásmundarsalur

Hans Jóhannsson fiðlusmiður hefur smíðað fiðlur og fleiri hljóðfæri í rösklega fjóra áratugi og af því tilefni verður dagana 1. – 15. október boðið upp á hádegisviðburði þar sem alþjóðlegri menningu og hefð hljóðfæranna verður gerð skil með opnum samtölum, fyrirlestrum, örtónleikum og tilraunum. Hátíðinni lýkur svo með tónleikum í samstarfi við Hörpu, þar sem leikið verður á 35 hljóðfæri í Norðurljósum.
Sýnd verða tugir hljóðfæra, allt frá barokkhljóðfærum til klassískra strengjahljóðfæra, auk tilraunahljóðfæra og hljóðskúlptúra í anda 21. aldar. Markmiðið er að segja sögu fiðlusmíði undanfarinna 500 ára í gegnum kviksjá starfsferils Hans, auk þess að varpa ljósi á nýsköpun og framtíðarmöguleika í hönnun og þróun þeirra strengjahljóðfæra sem notuð eru til að þjóna klassískum tónlistararfi. Í Gryfjunni verður nýrri tækni og uppfinningum gerð skil, auk þess sem 21. aldar hljóðfæri Hans verða þar til sýnis.
Sýningarstjóri og hönnuður sýningarinnar er Elín Hansdóttir, myndlistarmaður og dóttir fiðlusmiðsins, en hún á að baki tveggja áratuga feril á sviði myndlistar og nú síðustu ár einnig á sviði sviðsmyndagerðar.
Frítt er inn á alla viðburði en óskað er eftir skráningu hér.
Heimasíða / Facebook-viðburður
Opnun Söguhornsins | Fjölmenningarhátíð
14.00 Borgarbókasafnið Grófinni
Heimasíða / Facebook-viðburður
Drottningin sem kann allt nema… –
15.00 Bæjarbíó
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Jawan
15.00 Bíó Paradís
Heimasíða / Facebook-viðburður
Sígildir sunnudagar: Píanótríó eftir Smetana og Brahms
16.00 Norðurljós, Hörpu
Eric Whitacre – Sönghátíð
17.00 Eldborg, Hörpu
RRS í Djúpinu: Hróðmar Sigurðsson tríó og Þorgrímur Jónsson kvartett
20.00 Djúpið
ALOK
20.00 Silfurberg, Hörpu
Heimasíða / Facebook-viðburður / Miðasala
Svartir sunnudagar: Akira
21.00 Bíó Paradís
Heimasíða / Facebook-viðburður
Viltu meira Menningarsmygl? Hér geturðu gerst áskrifandi á Karolina Fund og þar með tryggt framtíð miðilsins.
Hér er svo póstlisti svo þú fáir menningardagatlið beint í pósthólfið.
Texti: Ásgeir H Ingólfsson